Phòng sạch là gì? Tiêu chuẩn phòng sạch

Phòng sạch là gì và các tiêu chuẩn phòng sạch hiện nay? ATZ Việt Nam xin giải đáp những thắc mắc của các bạn về phòng sạch.

1. Phòng sạch là gì?

Phòng sạch (clean-room), hiểu 1 cách đơn giản nhất là một căn phòng "rất sạch".

Theo tiêu chuẩn ISO 14644, đinh nghĩa phòng sạch là:

Là một phòng mà nồng độ của hạt lơ lửng trong không khí bị khống chế và nó được xây dựng và sử dụng trong một kết cấu sao cho sự có mặt, sự sản sinh và duy trì các hạt trong phòng được giảm đến tối thiểu và các yếu tố khác trong phòng như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất đều có thể khống chế và điều khiển

Phòng sạch là một phòng kín mà trong đó, lượng bụi trong không khí, được hạn chế ở mức thấp nhất nhằm tránh gây bẩn cho các quá trình nghiên cứu, chế tạo và sản xuất. Đồng thời, nhiệt độ, áp suất và độ ẩm của không khí cũng được khống chế và điều khiển để có lợi nhất cho các quá trình trên. Ngoài ra, phòng còn được đảm bảo vô trùng, không có các khí độc hại đúng theo nghĩa "sạch" của nó

Phòng sạch - Clean room theo định nghĩa của wikipedia tiếng Anh. 

A cleanroom or clean room is an environment, typically used in manufacturing, including of pharmaceutical products or scientific research, as well as aerospace semiconductor engineering applications with a low level of environmental pollutants such as dust, airborne microbes, aerosol particles, and chemical vapors. More accurately, a cleanroom has controlled level of contamination that is specified by the number of particles per cubic meter at a specified particle size. To give perspective, the ambient air outside in a typical urban environment contains 35,000,000 particles per cubic meter in the size range 0.5 μm and larger in diameter, corresponding to an ISO 9 cleanroom, while an ISO 1 cleanroom allows no particles in that size range and only 12 particles per cubic meter of 0.3 μm and smaller.

Phòng sạch được sử dụng lần đầu tiên là trong lĩnh vực y tế. Mở đầu là các công trình nghiên cứu của Pasteur, Koch, Lister và các nhà sinh học tiên phong khác đã chỉ ra rằng sự nhiễm khuẩn là nguyên nhân của nhiều căn bệnh, mà một trong những nguyên nhân của sự nhiễm khuẩn là sự mất vệ sinh trong môi trường. Lần đầu tiên vào những năm 1860, Joseph Lister (một giáo sư ở Đại học Tổng hợp Glasgow) đã thiết lập một hệ thống phòng khép kín nhằm hạn chế bụi bẩn, chống sự nhiễm khuẩn ở Viện xá Hoàng gia Glasgow (Royal Infirmary, là một Viện xá thành lập bởi ĐH Glasgow, ngày nay tách ra làm 2 phần mang tên là Glasgow Western Infirmary và Glasgow Royal Infirmary).

Và hệ thống phòng sạch sử dụng cho sản xuất được bắt đầu sử dụng vào thời gian chiến tranh thế giới thứ hai để cải tiến các súng ống, vũ khí quân sự. Cho đến lúc này, phòng sạch mới chỉ ở mức sơ khai là làm sạch bằng cách hệ thống hút bụi và hút ẩm đơn giản, khác xa so với ngày nay. Tiếp đến, phòng sạch được phát triển thêm một bước nhờ sự thúc đẩy từ các ngành nghiên cứu về hạt nhân, sinh và hóa dẫn sự ra đời của các hệ thống lọc không khí. Các phòng sạch với dung tích lớn, hệ thống lọc không khí tốt bắt đầu phát triển mạnh từ năm 1955. Công ty điện tử Western Electric Company (Winston-Salem, Mỹ) gặp phải các vấn đề trục trặc với các sản phẩm sai hỏng do sự có mặt của các hạt bụi trong không khí. Yêu cầu đặt ra cho họ là các phòng sạch không nhiễm bụi, và từ đó hệ thống phòng sạch đươc phát triển, với các hệ thống lọc, các hệ thống điều khiển, các quần áo bảo hộ nhằm chống bụi bẩn cho phòng... được phát triển như ngày nay. Và hiện nay, phòng sạch được sử dụng cho nhiều lĩnh vực: y tế, khoa học và kỹ thuật vật liệu, linh kiện điện tử, lý, hóa, sinh, cơ khí chính xác, dược...

Vì đặc tính của nó, nên phòng sạch thường được sử dụng trong:

• Bệnh viện, cơ sở y tế sử dụng phòng mổ cũng gọi là phòng sạch với lượng bụi thấp, hạn chế tối đa vi khuẩn.
• Các cơ sở thí nghiệm nghiên cứu hóa học, dược phẩm; chế tạo vắc xin, thuốc..
• Các công ty, nhà máy sản xuất linh kiện, vi mạch điện tử với yêu cầu về độ tĩnh điện cực thấp (<10 volt)

Phòng sạch của hãng intel

=> Đọc thêm: Khử tĩnh điện là gì? Thiết bị khử tĩnh điện trong sản xuất

2. Tiêu chuẩn phòng sạch

Tiêu chuẩn đầu tiên của phòng sạch là hàm lượng bụi, tức là hàm lượng các hạt bụi lơ lửng trong không khí được khống chế đến mức nào. Các tiêu chuẩn về phòng sạch lần đầu tiên được đưa ra vào năm 1963 ở Mỹ, và hiện nay đã trở thành các tiêu chuẩn chung cho thế giới. Đó là các tiêu chuẩn quy định lượng hạt bụi trong một đơn vị thể tích không khí. Người ta chia thành các tầm kích cỡ bụi và loại phòng được xác định bởi số hạt bụi có kích thước lớn hơn 0,5μm trên một thể tích là 1 foot khối (ft3) không khí trong phòng.
 

 

Tiêu chuẩn Federal Standard 209 (1963) [1]

• Tiêu chuẩn này lần đầu tiên được quy định vào năm 1963 (có tên là 209), và sau đó liên tục được cải tiến, hoàn thiện thành các phiên bản 209 A (1966), 290 B (1973)..., cho đến 209 E (1992).

Tiêu chuẩn Federal Standard 209 E (1992) [2-3]

• Tiêu chuẩn này xác định hàm lượng bụi lửng trong không khí theo đơn vị chuẩn (đơn vị thể tích không khí là m^3). Sự phân loại phòng sạch được xác định theo thang loga của hàm lượng bụi có đường kính lớn hơn 0,5 \mum.

Tiêu chuẩn ISO 14644-1 [3,4]

• Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế (International Standards Organization - ISO) đã quy định các tiêu chuẩn về phòng sạch tiêu chuẩn quốc tế. Tiêu chuẩn ISO 14644-1 được phát hành năm 1999 có tên "Phân loại độ sạch không khí" (Classification of Air Cleanliness). Các loại phòng sạch được quy định dựa trên biểu thức: Cn=10N[0,1D]2,08

ATZ Việt Nam là nhà phân phối vật tư phòng sạch, vật tư công nghiệp trên toàn quốc. ATZ Việt Nam cam kết mang đến cho quý khách hàng sản phẩm đảm bảo tiêu chuẩn, chất lượng cao. Quý khách có nhu cầu đặt hàng vui lòng liên hệ với chúng tôi để có giá ưu đãi nhất.
-Ms. Phượng: 0904.600.860